Чӑваш кӗнеке издательствинче чӑваш пуканине ӑсталакан Терентий Дверенина халалланӑ кӗнеке-альбом пичетленӗ. «Чувашский мир Терентия Дверенина» ятлӑ ӗҫӗн авторӗ — Геннадий Иванов-Орков ӳнерҫӗ.
Апла кӗнеке унччен пулманччӗ-и вара тесе пуҫ ватма кирлӗ мар. Пулнӑ. 2009 ҫулта. Халӗ, ав, вунӑ ҫул иртсен, ӳркенмен Геннадий Иванов-Орков ӗҫе ҫӗнетнӗ, пуянлатнӑ, тарӑнлатнӑ, туллилетнӗ.
Кӗнеке-альбома алла илсен хӑй тӗллӗн вӗреннӗ алӑ ӑстин пултарулӑхӗпе ҫеҫ мар, Дверенин шурсухал ҫинчен те тӗплӗнрех пӗлме май килӗ.
Терентий Парамонович пуш уйӑхӗн 18-мӗшӗнче Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Ҫичӗпӳрт ялӗнче ҫуралнӑ. Рационализаторла сӗнӳсен авторӗ те вӑл, пахчаҫӑ та. 85-е ҫитсен чӑваш пуканине ӑсталама тытӑннӑ.
Раштав уйӑхӗн 7-мӗшӗн тӗлне Чӑваш Енре 782 ача пневмонипе чирленине тупса палӑртнӑ. Республикӑн Сывлӑх сыхлавӗн министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫак цифра пӗлтӗрхи танлаштаруллӑ тапхӑртинченпысӑк мар.
Ачасем пневмонипе чирленине Улатӑр, Вӑрнар, Сӗнтӗрвӑрри, Ҫӗмӗрле, Елчӗк районӗсенче, Шупашкар, Ҫӗнӗ Шупашкар, Канаш хулисенче йыллӑ палӑртнӑ.
Пневмонипе 3-6 ҫулсенчи (33,6%), 7-14 ҫулсенчи ачасем (30,8%) тата тин ҫуралнисенчен пуҫласа 2 ҫула ҫитичченхисем (29%) ытларах чирленӗ. 15-17 ҫулсенчисем аптӑрасси йышлӑ мар. Цифрӑсене процент ҫине куҫарса пӑхсан, вӑл – 6,6%.
Пневмони — ӳпкен питех те хӑрушӑ чирӗ. Унӑн паллине ҫивӗч респираторлӑ вирус чирӗпе пӗр евӗр. Вӑхӑтра сиплеме пуҫламасан амак шала каять, ҫын вилме пултарать.
Сӗнтӗрвӑрри районӗнче пурӑнакан пӗр хӗрарӑма суд тӗрмене хупмасӑр 3 ҫул та 6 уйӑхлӑха айӑпланӑ. Вӑл 18 ҫул тултарман ывӑлне шар кӑтартнӑшӑн суд сакки ҫине ларнӑ.
Следстви тата суд палӑртнӑ тӑрӑх, амӑшӗ пӗр кунхине ывӑлне ҫӳп-ҫап контейнерӗ патне йӑтса пынӑ та унта перессипе хӑратнӑ. Тепӗр кунхине хӗрарӑм ачине пӑвма хӑтланнӑ.
Халӗ ача социаллӑ учрежденире пурӑнать. Прокуратура пӗлтернӗ тӑрӑх, приговор саккунлӑ вӑя кӗмен. Кун хыҫҫӑн ӑна амӑшӗн прависӗр хӑварма пултараҫҫӗ.
Сӗнтӗрвӑрри район администрацийӗн пуҫлӑхӗ республикӑн министерствисенчен пӗри асӑрхаттарнине итлемен.
Чӑваш Енӗн прокуратурин пресс-службинче пӗлтернӗ тӑрӑх, республикӑн Строительство, архитектура тата ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх министерстви Сӗнтӗрвӑрри район администрацийӗн пуҫлӑхӗ ячӗпе асӑрхаттару хучӗ шӑрҫаланӑ. Хула стиоительствин саккунӗпе ҫыхӑннӑ кӑлтӑка надзор органӗ тӗрӗслев вӑхӑтӗнче тупса палӑртнӑ. Ҫавӑн пирки ЧР Стройминӗ район администрацийӗн пуҫлӑхне маларах асӑрхаттарнӑ-ха. Апла пулин те хайхискер Строймин каланине итлемен, хушнине палӑртнӑ вӑхӑтра пурнӑҫлама васкаман.
Кӑлтӑка тупса палӑртсан Чӑваш Ен прокуратури административлӑ майпа ӗҫ пуҫарнӑ. Ҫак ӗҫ суда ҫитнӗ. Унта пуҫлӑх хӑй ӗҫлесе ҫитерейменнине тунман. Тӳре пуҫлӑха штрафлама йышӑннӑ.
Сӗнтӗрвӑрри район администрацийӗн пуҫлӑхӗнче хальхи вӑхӑтра Анатолий Мясников тӑрӑшать.
Ҫӗрпӳ районӗнчи Депутатсен пухӑвӗн депутачӗ Сергей Беккер «Правда ПФО» тӗнче тетелӗнчи хаҫата пӗр ватӑшӑн пӑшӑрханать.
Сӗнтӗрвӑрри районӗнче пурӑнакан Антонина Родионова ҫурчӗ хӑй вӑхӑтӗнче пушарта шар курнӑ. 2012 ҫулта ӑна вӑхӑтлӑх тесе Сӗнтӗрвӑрри хулинчи Лазо урамӗнчи 82-мӗш ҫуртра пӳлӗм панӑ. Фронтовик хӗрӗн пурӑнмашкӑн урӑх кӗтес ҫук.
Депутатран хӗрарӑм 2016 ҫулхи авӑн уйӑхӗнчех пулӑшу ыйтнӑ. Ун хыҫҫӑн Сергей Беккер район прокурорӗ Владимир Соловьёв ячӗпе ыйту ҫырнӑ. Надзор органӗнчен кинемей пӳлӗмӗ хӑтлӑ, унта ҫутӑ, сивӗ шыв пур, пӳрте хутса тӑраҫҫӗ тесе хуравланӑ.
Анчах пенсионер пӳлӗмре пурӑнма май ҫуккине паян та ӗнентерет иккен. Антонина Николаевна каланӑ тӑрӑх, чӳречесемпе алӑксене хаҫат чикет.
Район прокуратуринче хӗрарӑма район администрацийӗнче хваттер черетне тӑма сӗннӗ. Хӗрарӑм вара хӗл мӗнле каҫмаллинчен шикленет.
Марина Карягина режиссер тата сценари авторӗ пулса ӳкернӗ фильмсемпе Пӗтӗм тӗнчери кинофестивальсене пӗрре кӑна мар хутшӑннӑ. 2013 ҫулта режиссер евӗр вӑл Гран-при те илнӗ. Кӑҫалхи юпа уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче Пӗтӗм тӗнчери «Кунаки» кинофестивальте унӑн ӗҫӗ «Российская газета» хаҫатӑн дипломне тивӗҫнӗ.
Ҫак кунсенче вӑл Питӗрте иртнӗ «Влюбленные в искусство» (чӑв. Ӳнере юратакансем) Пèтèм тӗнчери фестивальте пулнӑ.
Унта документлӑ фильмсем кӑна мар, илемлӗ картинӑсемпе анимаци хайлавӗсем те хутшӑннӑ. Сумлӑ комисси 340 ӗҫрен 32-шне суйласа илсе конкурс программине кӗртнӗ. Ҫав шутра «О чем молчат куклы деда Тероша?» та пулнӑ. Унта Марина Карягина сценарист тата режиссер пулса Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Дверенин ӳнерҫе кӑтартса панӑ. Шӑпах ҫак ӗҫе «Документлӑ кино» номинацире лауреат дипломӗпе чысланӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан нумай ачаллӑ ҫемьесене тӳлевсӗр ҫӗр лаптӑкӗ уйӑрса панӑ. Ӑҫта? Ҫук, хула ҫывӑхӗнче мар, Йӗпреҫ районӗнчи Ҫӗпрел ялӗнче.
Ольга Чепрасова алӑ пуснӑ постановленире палӑртнӑ тӑрӑх, асӑннӑ ялта пӗтӗмпе 10-11 соткӑллӑ 50 лаптӑк уйӑрнӑ. Палӑртмалла: ку таранччен Спутник хулари нумай ачаллӑ ҫемьесем валли 253 ҫӗр лаптӑкӗ панӑ. Вӗсем Ҫӗнӗ Шупашкарта, Сӗнтӗрвӑрри районӗнче тата Ҫӗрпӳ районӗнчи Ҫамрӑксен поселокӗнче вырнаҫнӑ.
Ҫӗпрел ялӗ Ҫӗнӗ Шупашкартан ҫывӑхах мар: 120 ҫухрӑма 1 сехет те 40 минут каймалла. Автобуспа Шупашкарти автовокзалтан каяс тӑк 350 тенкӗ тӳлемелле.
Монополипе кӗрешекен федераци службин Чӑваш Енри управленийӗ регионти ҫӳп-ҫап илсе тухакан «МВК «Экоцентр» тата «Траст-Вега» тулли мар яваплӑ общество тӗлӗшпе ӗҫ пуҫарнӑ. Вӗсем конкуренцие хӳтӗлесси пирки калакан саккуна пӑснӑ-мӗн.
Ҫӗртме уйӑхӗн вӗҫӗнче регионти оператор «Трас-Вега» фирмӑпа килӗшӳ алӑ пуснӑ. Унта палӑртнӑ тӑрӑх, иккӗмӗшӗн Шупашкарти Калинин тата Ленин районӗсенче, Ҫӗнӗ Лапсар поселокӗнче, Ҫӗнӗ Шупашкарта, Шупашкар, Красноармейски, Ҫӗрпӳ, Етӗрне, Сӗнтӗрвӑрри районӗсенче ҫӳп-ҫап илсе тухмалла. «ГрандСити» тулли мар яваплӑ общество тата Филиппов харпӑр усламҫӑ монополипе кӗрешекен службӑна кун пирки ҫӑхавланӑ – аукциона ӗҫӗн пысӑк калӑпӑшне шута хурса йӗркеленӗ, ҫавна май пӗчӗк услам субъекчӗсем унта хутшӑнайман имӗш. Вӗсем палӑртнӑ тӑрӑх, аукциона ҫӳп-ҫап илсе тухмалли рынока монополизацилес тӗллевпе йӗркеленӗ.
Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Шуршӑл шкулӗнче 9-мӗш класра вӗренекен арҫын ача тусӗсемпе ҫӗнӗ ледникӑн космосри ӳкерчӗкӗсене тӗпченӗ вӑхӑтра Арктикӑра утрав пуррине тупса палӑртнӑ. ЧР Вӗренӳ министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, утравӑн пӗр пайӗ пӑртан ирӗлнӗ.
Ачасем ҫӗнӗ утрав тупса палӑртни пирки Раҫҫей географи обществине пӗлтерӗҫ, ӑна Андриян Николаев космонавт-летчик ятне пама сӗнӗҫ.
Палӑртмалла: юпа уйӑхӗн 5-9-мӗшӗсенче «Чӑваш Ен ахахӗ» уйлӑх ҫумӗнче Пӗтӗм тӗнчери космос эрни иртнӗ. Унта республикӑри, Раҫҫейри 15 регионти ҫамрӑк космонавтсемпе вӗсен вӗрентекенӗсем килнӗ. Шӑпах ҫавӑнта Шуршӑл ачисем ҫӗнӗ утрава тупса палӑртнӑ.
Ҫеҫпӗл Мишши премийӗн кӑҫалхи лауреачӗсем паллӑ. Кун пирки Шупашкарти Ҫеҫпӗл Мишши музейӗн ертӳҫи Антонина Андреева Фейсбукра пӗлтернӗ.
Лауреатсен йышӗнче — Александр Николаевич Тукмаков тата Магомед Ахмедович Ахмедов.
Александр Тукмаков — СССР летчик-космонавтӑн А.Г. Николаевӑн Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Шуршӑлти мемориал комплексӗн ертӳҫи. Магомед Ахмедов — Далестанри писательсен союзӗн правленийӗн ертӳҫи, Дагестан поэчӗ. Малтан каланине Андриян Николаевӑн асра тытма нумай тӳпе хывнишӗн, мемориал комплексне аталантарассишӗн тӑрӑшнӑшӑн Ҫеҫпӗл Мишшин лауреачӗн ятне пама йышӑннӑ. Дагестан поэчӗ вара Ҫеҫпӗл Мишшин пултарулӑхне Дагестанра сарнӑшӑн, Чӑваш Енпе Дагестан туслахне аталантарнӑшӑн тивӗҫнӗ.
Лауреатсене Ҫеҫпӗл Мишши фончӗн учредительсем палӑртнӑ.
+21.3 °C